Sunday, April 15, 2007

ՍԷՐԸ ԽՈԼԵՐԱՅԻ ԺԱՄԱՆԱԿ (5)

Աւարտեցի Գաբրիէլ Գարսիա Մարկէսի "Սէրը խոլերայի ժամանակ" գիրքը։ Այն սիրային վէպ է։ Գրուել է 1985 թուականին։ Անգլերէնից թարգմանուել է հայերէն եւ հրատարակուել է 2004 թուականին, Հայաստանում, "Նոյան Տապան" հրատարակչութեան կողմից։ Թարգմանիչն է Անիկ Քըլջեանը։ Ծաւալը 348 էջ է։ Տապաքանակը՝ 500 օրինակ։ Գինը 1500-2000 դրամ։

Թարգմանութիւնն իմ կարծիքով յաջող է։ Ցաւօք գրքում առկայ են բազմաթիւ տառասխալներ։

Գիրքը "յաւերժական թեմաներ"-ից մէկի՝ սիրոյ մասին է։ 50 տարուց աւելի տեւած սիրոյ պատմութիւն, որը տեղի է ունենում 19-րդ դարի վերջերին եւ 20-րդ դարի սկզբներին, Կարիբեան կղզիներում։

Գիրքը կարդացի հաճոյքով, թէեւ կուզէի այլ կերպ աւարտուէր։

Այնտեղ առկայ են հետաքրքիր ե խորիմաստ մտքեր, որոնք ընթերցողին մղում են մտածելու կամ վերապրելու իր ունեցած ապրումները։ Դրանցից որոշները նախկին էջերում գրել եմ, այժմ էլ գրում եմ երկուսը, նշելով որ կան այլ մտքեր եւս, որոնց թողնում եմ ընթերցողներին։

"Ինքն էլ չէր կարողանում հաւատալ, մանաւանդ՝ իր կեանքի այն շրջանում, երբ ողջ էութեամբ նուիրուել էր հարազատ քաղաքի ճակատագրին, որի նմանն, ինչպէս որ յաճախ ու անվերապահօրէն կրկնել էր, աշխարհում չկայ։ Փարիզեան ուշ աշնանը պատահական սիրեցեալի հետ թեւանցուկ թափառելիս, թերեւս, հնարաւոր չէր պատկերացնել առաւել ջինջ մի երջանկութիւն, քան խորոված շագանակի փայտեղէն հոտը տապակի վրայ, ակորդէոնի մեղրածոր մեղեդիներն ու բաց պատշգամբում համբուրուող անյագուրդ սիրահարներին, եւ այնուհանդերձ՝ ձեռքն ի սիրտ կարող էր երդուել, որ այդ ամէնը կարիբեան ապրիլի մէկ օրուայ հետ իսկ չի փոխի։ Նա դեռ շատ երիտասարդ էր հասկանալու, որ սրտի յիշողութիւնը ջնջում է վատը եւ գունազարդում լաւը, եւ հէնց այդ հնարքի շնորհիւ է, որ դիմանում ենք անցեալին։ Բայց երբ նաւի բազրիքից կրկին տեսաւ հին գաւառի ճերմակ հրուանդանը, կտուրներին արձանացած ուրուրներին, պատշգամբում չորացող աղքատների լուացքը, այն ժամանակ միայն հասկացաւ, թէ որքան յիմար էր` այդքան հեշտ տրուելու կարօտախտի կենարար խաբկանքին"։ (էջ 104)

"Քիչ անց փակ կառքում մօր կողքին շոգից խեղդուելով՝ այլեւս անկարող էր տանել լուսամուտից ներս խուժող դաժան իրողութիւնը։ Ովկիանոսի վրայ, ասես, մոխիր էր շաղ տուած, մարքիզների հնամենի պալատները փլուզման եզրին էին, եւ բաց կոյուղիներից ելնող մահաբեր շոգի պատճառով անհնար էր նշմարել յասմիկի զգլխիչ բուրմունքը։ Ամէն ինչ նրան շատ աւելի փոքր թուաց, քան երբ մեկնում էր` առաւել թշուառ ու թախծալի, եւ փողոցների աղբակոյտներում այնքան անօթի առնետներ էին վխտում, որ կառքին լծուած ձիերը վախից սայթաքում էին։ Նաւահանգստից մինչեւ իրենց տուն՝ Փոխարքաների թաղամասի կենտրոն տանող երկար ճանապարհին ոչինչ չգտաւ, որ արդարացնէր իր կարօտը։ Պարտուած՝ գլուխը շրջեց, որ մայրը չտեսնէր լուռ արտասուելը"։ (էջ 105)

Յ.Գ. Ամերիկեան ֆիլմ արտադրող մի ընկերութիւն 3 միլիոն դոլլար վճարել է գրքի հեղինակին` նրանից ստանալով գրքի վրայից ֆիլմ պատրաստելու թոյլտւութիւն։

No comments: