Thursday, April 30, 2009

ԸՆԴԴԻՄՈՒԹԻՒՆ ԹԷ ԻՇԽԱՆՈՒԹԻՒՆ

Չգիտեմ ինչու Դաշնակցութեան ընդդիմութիւն դառնալը թէ դաշնակցականների եւ թէ շատ ու շատ ոչ կուսակցականների համար վերածուել է տօնի։ Ընդամէնը երեք օր է անցել մեր յայտարարութիւնից ու անձամբ ես (չգիտեմ ինչու՞ ես) այնքան շնորհաւորանքներ եմ ստացել թէ Հայաստանից ու թէ Սփիւռքից, որ չեմ կարող ասել։ Նախանցեալ գիշեր էլ ի վերջոյ ժամը 1:00-ին ճարահատուած բջջայինս հանգցրի, որպէսզի կարողանամ քնել, զանգ զանգի յետեւից։

Յամենայնդէպս մի բան ուզում եմ կրկնել։ Դաշնակցութեան համար ոչ իշխանութիւն դառնալն է ինքնանպատակ, ոչ էլ ընդդիմութիւն դառնալը։ Կարեւորը մեր գաղափարներն են, սկզբունքներն ու ուղեգիծը, որոնք ոչ այլ ինչ են, եթէ ոչ հայ ազգի շահերին ծառայելը։ Դա իշխանութեան մէջ կը լինի թէ ընդդիմութեան՝ մէկ է, կարեւորը ազգային շահերն են։

Մի յուզուէք ու պինդ մնացէք։

Wednesday, April 29, 2009

ՄԱԿԱՐԱՎԱՆՔ (4)

Դէպի Մակարավանք ոտքով բարձրանալիս հանդիպեցինք գիւղացիների, որոնք հանգստանում էին։ Ինձ առաջարկեցին մի բաժակ տնական օղի։ Չկարողացայ մերժել ու ... լաւն էր էլի։

Եկեղեցու ներսում փակցուած յայտարարութիւն։ Մի անմեղ հարցում՝ ինչու՞ է արգելւում։



Այս ծառը գտնւում է վանքի շրջափակում։ Մարդիկ խորհուրդ են անում ու այն իրականանալու համար ծառին կտոր կապում։ Սակայն առաջին անգամ տեսայ, որ կտորի փոխարէն ցելաֆոն են կապել։

Monday, April 27, 2009

ՆՈՒԱԶԱԳՈՅՆԸ ԱՆԲԱՐՈՅԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆ

Այն ինչ տեղի ունեցաւ Ապրիլի 23-ի վաղ առաւօտեան՝ աւելի ճշգրիտ գիշերուայ ժամը 1:15-ին, խօսքը Հայաստանի Արտաքին գործոց նախարարութեան` հայ-թրքական յարաբերութիւնների բնականոնացման առընչութեամբ ստորագրուած համաձայնագրի յայտարարութեան մասին է, իմ կարծիքով նուազագոյնը անբարոյականութիւն է։

Ընդամէնը մի քանի հարցադրում.-
Հայաստանում ո՞ր հիմնարկը, ո՞ր հաստատութիւնն ու ո՞ր նախարարութիւնն է աշխատում նոյնիսկ կէս գիշերին։

Ինչու՞ այդ յայտարարութիւնը Ապրիլի 23-ի առաւօտեան աշխատանքային ժամին չհրապարակեցին։ Դրանով հայ ազգին ի՞նչ մեծ ձեռքբերման մասին էին աւետում, որ իրենց պարտաւոր էին զգացել կէս գիշերին դա յայտարարել։

Ի՞նչն էր պատճառը Հայոց Ցեղասպանութեան 94-րդ տարելիցից ընդամնէը մէկ օր առաջ այդ յայտարարութեան հրապարակման։ Ո՞րն էր նպատակը։

Հնարաւո՞ր չէր յայտարարութիւնը հրապարակել Ապրիլի 24-ից, ասենք մէկ օր յետոյ։

Հայ-թրքական սահմանը հայերն են փակե՞լ թէ թուրքերը։

Որո՞նք են սահմանի բացման կապակցութեամբ Թուրքիայի ոտներն ընկնելու իշխանաւորների դրդապատճառները։

Համաձայնագրի ստորագրմանը Հայաստանի իշխանաւորները գնացե՞լ են ինքնակամ, այսինքն համոզուած, թէ միջազգային ճնշման ներքոյ։

Եթէ ինքնակամ խօսելն աւելորդ է, իսկ եթէ միջազգային ճնշման ներքոյ, ապա չստորագրելու դէպքում ի՞նչ էր սպառնում Հայաստանին։

Այս հարցադրումները կարելի է շարունակել, սակայն ասեմ այսքանը, որ.-
1. Այն ինչ ՀՀՇ-ական իշխանութիւնը Լեւոն Տէր Պետրոսեանի գլխաւորութեամբ ծրագրեց, բայց չկարողացաւ անել, արեցին այս իշխանաւորները։
2. Համաձայնագրի ստորագրումը ու դրա հրապարակումը Ապրիլի 24-ից ընդամէնը մէկ օր առաջ ամենամեծ անարգանքն էր Հայոց Ցեղասպանութեան զոհերի յիշատակին։
3. Այն նուազգոյնը անբարոյականութիւն է։
4. Միջազգային ճնշումը միայն մի բան կարող էր լինել՝ “չստորագրես, իշխանութիւնդ ձեռքիցդ կառնենք”, իսկ իշխանութիւնը որոշների բերանին քաղցր է, էլի։
5. Սա իշխանաւորների որդեգրած ձախողած տնտեսական քաղաքականութիւնը կամ էլ այս ու այն պաշտօնեայի լկտի պահուածքն ու “յաբռգածութիւնը” չէ, որ մի կերպ լռես։ Սա ազգային արժանապատւութեան հարց է։

Պինդ մնացէք։

Յ.Գ. Չգիտեմ ինչու մի քանի օր է մտքումս զուգահեռներ եմ անցկացնում Վեստ Սարգիս Սիւնու ու Սերժ Սարգսեան Սիւնեցու միջեւ։ Կա՞պ կայ։

Wednesday, April 22, 2009

ՄԱԿԱՐԱՎԱՆՔ (2)

Մակարավանքը հեռուից՝ մշուշի մէջ։

Մակարավանքը մօտիկից։

Մակարավանքի մուտքը։

Մուտքի ձախ կողմում գտնուող խաչը։

Մուտքի աջ կողմում գտնուող խաչքարը։


Խոստովանէք լաւ եմ նկարել։

Tuesday, April 21, 2009

ՄԱԿԱՐԱՎԱՆՔ (1)

Կիրակի օրը, ամսի 19-ին, "Նիկոլ Աղբալեան" Ուսանողական Միութեան անդամների հետ գնացի Իջեւան, Մակարավանք։ Վաթսուն հոգի էինք։ Իջեւանում եղել էի, Մակարավանքում ոչ։ Բարեբախտաբար օդը լաւ էր, թէ անձրեւ չեկաւ, թէ համեմատաբար ցուրտ չէր։ Միւս կողմից էլ թէ միջոցառումը լաւ եղաւ, թէ խնջոյքի բաժինը։

Երեւանից Իջեւան 134 կմ է, Իջեւանից Մակարավանք 17 կմ։

Թէեւ մինչեւ Մակարավանք ասֆալտապատ ճանապարհ կայ, բայց մօտ հինգ կիլոմետրը քար ու քանդ վիճակի մէջ է, այնպէս որ հանրակառքը չբարձրացաւ։ Ուստի դատապարտուեցինք արշաւի... Սա էլ փաստը.-

Սա էլ երկրորդ փաստը.-

Բայց մինչ այդ, նկատի ունենալով, որ չգիտէինք գլխներիս ինչ է գալու, Դիլիջան չհասած ուրախ ու զուարթ սուրճ էինք ըմպում։ Սա էլ փաստը.-

Wednesday, April 15, 2009

ՓՈՐՁ ԹԹԻ ՕՂՈՒ ՀԵՏ

Ընկերներիցս մէկը հիւր էր եկել մեր տանը։ Իր հետ բերել էր նաեւ իր ընկերոջը, որին ես ծանօթ էի։ Խմիչք առաջարկեցի։ Չմերժեցին։ Նախընտրեցին օղի։ Բերայ։

Առաջին բաժակը խմեցինք։ Մեր ընդհանուր ծանօթը հարցրեց “Թթի օղի՞ է”։ Իմ մտքում անմիջապէս մի բան անցաւ՝ փորձ, հասարակագիտահոգեբանական փորձ։ Պատասխանեցի “Այո”։

“Որտեղի՞ց”, հարցրեց ընկերս։

Պատասխանեցի “Սիւնիքից տղաներն են ուղարկել”։

Մինչեւ շշի պարունակութեան աւարտը անընդհատ դրուատանքի խօսքեր հնչեցին թթի օղու ու նրա դրական յատկանիշերի մասին։ Նոյնիսկ յիշեցին, որ ճապոնացիները գնացել են Արցախ ուսումնասիրելու Արցախցիների երկարակեցութեան պատճառները եւ եկել են այն եզրակացութեան, որ Արցախցիները եթէ թթի օղի չխմեն հարիւր քսան տարուայ փոխարէն կապրէն երկու հարիւր քսան տարի եւ նման բաներ։ Օղին վերջացաւ։

Գնացի ու բերեցի մի շիշ հայկական գործարանային օղի։ Խմեցինք։ Ու առաջին իսկ բաժակից սկսուեց համեմատութիւնները նախկին թթի օղու ու այս հայկական գործարանային վատ որակի օղու միջեւ։ “Մարդ խմում է լաւ օղի պիտի խմի”, “Համի տարբերութիւնը ակներեւ է”, “Այս անգամ ուղարկելու լինեն ասա մի շիշ էլ ինձ համար ուղարկեն, փողը ինչքան լինի կը տամ” եւ այլն եւ այլն։ Խնջոյքն աւարտուեց։ Հիւրերը տուն գնացին։

Ի՞նչ կատարուեց իրականում։ Ես գնել էի մի շիշ հայկական գործարանային օղի։ Որպէսզի բաւարարեմ գեղագիտական զգացումներս, այդ օղին շշից լցրել էի այլ յախճապակեայ շշի մէջ, որպէսզի ակնահաճոյ լինի, խմելուց դառնութիւնը աւելի քիչ զգաս։ Իրականում երկու օղիներն էլ նոյնն էին, պարզապէս մէկը գործարանային շշի մէջ էր, միւսը սովորական շշի։ Հիւրս էլ իրեն դնելով օղու մասնագէտի տեղ, եկաւ առաջին իսկ բաժակից ապացուցելու, որ ինքը այդ ոլորտում վերջին խօսքն է ասում։

Ես էլ առիթը չփացրեցի հասարակագիտահոգեբանական փորձ կատարելու։ Ու ստացուեց։
Նպատակս մարդկանց անյարմար վիճակում դնելը չէր։ Պարզապէս, մեղմ ասած, չարաճճութիւն արեցի։ Ու եղաւ։

Եկեք հակառակը պատկերացնենք։ Եթէ ես հայկական գործարանային օղու շշի մէջ լցնէի իրական թթի օղի։ Հաւանաբար պիտի մի հարիւր անգամ երդուէի, որ սա թթի օղի է, որ սա տղաներն են ուղարկել Սիւնիքից ու վերջն էլ մարդիկ չհաւատային։

Մտածում եմ, Աստուած է իմանում կեանքում քանի անգամ են մեզ մի բանը վաճառել մի այլ բանի տեղ։

Լաւագոյն օրինակը ճաշարաններում է։ Հարցնում ես ինչ տեսակի գինիներ ունէք, մատուցողն էլ մի տաս տեսակ նշում է, պատուիրում ես այնինչ տեսակից մի գաւաթ, բերում է, խմում ես հաւատալով, որ հէնց այն է ինչ դու ցանկացել ես, բայց եկէք խոստովանենք, ձեր շրջապատում քանի մարդ գիտէք, որ անմիջապէս կը կռահի սա այս գինին չէ ու այն գինին է (ձեզ ի հարկէ նկատի չունեմ)։

Եզրակացութիւն։ Երբ տեղեակ չես, լռիր, ով է ստիպում խօսես։

Լաւ մնացէք։

Tuesday, April 14, 2009

ԼՈՌԻԻՑ ԽԱՇ ՈՒ …

Աշխատանքի բերումով ես մի քանի անգամ եղել եմ Լոռուայ մարզում, բայց պտոյտի ու տեսարժան վայրերն այցելութեան համար՝ ոչ։ Կինս երբեք չի եղել։

(Այդ առումով մեր մէջ կռիւ կայ։ Պարզ ասեմ։ Ես շատ եմ եղել Արցախում։ Կինս երբեք։ Ու եթէ այս ամառ կնոջս Արցախ չտանեմ՝ մինչեւ ապահարզան մնում է ընդամէնը մէկ քայլ)։

Մտածեցի Երկուշաբաթի գնալ Լոռի (այսինքն երեկ)։ Անցեալ շաբաթավերջին ջերմաստիճանը իջաւ։ Օդը ցրտեց։ Շաբաթ գիշեր արդէն կտրուկ փոխուել էր։ Մտածեցի ծրագիրը փոխել ու Լոռի գնալու փոխարէն՝ գնալ Արագածոտնի մարզ՝ Բիւրական, Ամբերդ, Սաղմոսավանք եւ այլուր։ Ճիշտ է Արագածը 2500 մետր ծովի մակերեւոյթից բարձր է ու այնտեղ էլ է ցուրտ, բայց տրամաբանութիւնս այն էր, որ առնուազն Երեւանին մօտ է ու դժուարութեան հանդիպելու պարագային արագ յետ կը գանք։

Երկուշաբթի առաւօտ քնից արթնացայ ու ինչ տեսնեմ։ Ձիւն է գալիս։ Մեքենայիս ձմեռային անիւներն էլ փոխել եմ։ Յետոյ ձեան ու ցրտի մէջ այդ վայրերն այցելութեան իմաստը ո՞րն է։ Մտածում էի թէ տեսարժան վայրեր կը տեսնենք, թէ երեխան բնութեան գրկում կը խաղայ։ Բայց այս վիճակում… Բիւրականն էլ ծրագրից դուրս եկաւ։

Բայց ի՞նչ անենք։ Խօսք եմ տուել։ Խաշ։ Գնանք խաշի։

Ի հարկէ “գնանքը” սխալ է, “գնամ” պիտի ասեմ, որովհետեւ խաշը միայն ես էի ուտելու, բայց հէնց այն որ տնեցիներին գոնէ տնից դուրս կը տանեմ ու կը փոխուեն…

Զանգը խփեցին։ Հիւր եկաւ։

Լոռուայ մարզից Բիւրական ու Բիւրականից խաշ ու խաշից տանը մնալ…

Եզրակացութիւն։ Միշտ չէ որ ինչ ծրագրում ես, այն էլ լինում է։ Այս աշխարհում ամէն ինչ քեզնից կախուած չէ։

Լաւ մնացէք։

Sunday, April 12, 2009

ՄՏՈՐՈՒՄՆԵՐ ՆԱՄԱԿԻ ՄԱՍԻՆ

Օբամային գրուած նամակը ինձ յիշեցրեց "Նամակ Ռուսաց թագաւորին"։

Սրան ենք գրում, նրանք ենք գրում, թէ երբ պիտի ինքներս վերածուենք հաշուի առնուող գործօնի, չգիտեմ։

Friday, April 10, 2009

“ԳՈՐՏԸ ԿՈՒԼ ՏՈՒՐ” (6)

Դուք կարող էք ձեր մէջ գոյացնել “դրական կախուածութիւն” այն հաճոյքի նկատմամբ, որն առաջանում է յաջողութիւնից բխող վստահութիւնից։ էջ 24

Wednesday, April 8, 2009

ՆԱՄԱԿ ՕԲԱՄԱՅԻՆ

Ստորեւ նամակը Հ.Յ.Դ. Հայաստանի Երիտասարդական եւ "Նիկոլ Աղբալեան" Ուսանողական միութիւնների նամակն է ուղղուած ԱՄՆ Նախագահ Բարաք Օբամային, որին միանում են Հայաստանեան բազմաթիւ երիտասարդական միութիւններ։


Փոփոխութիւնների հաւատացող
Մեծարգոյ Նախագահ Բարաք Օբամա,

Մենք էլ ենք հաւատում փոփոխութիւններին։
Փոփոխութիւններ, որոնք պէտք են ոչ միայն Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներին, այլեւ ամբողջ աշխարհին։

Հայոց Ցեղասպանութեան 94-ամեակի սեմին մենք՝ Հայաստանի երիտասարդներս դիմում ենք Ձեզ այն ակնկալիքով, որ Դուք ինչպէս Թուրքիայում վերջերս կատարած Ձեր այցելութեան ընթացքում յայտարարեցիք, որ չէք փոխել Ձեր դիրքորոշումը Հայոց Ցեղասպանութեան ճանաչման վերաբերեալ, այժմ եւս կը կատարէք բազմիցս տուած Ձեր խոստումը, այն է Ապրիլի 24-ի Ձեր ամենամեայ ուղերձում ի լուր աշխարհի բարձրաձայն ու այս անգամ որպէս Ամերիկայի Միացեալ Նահանգների Նախագահ կը ճանաչէք պատմական ճշմարտութիւնը։

Ամերիկայի Միացեալ Նահանգները իր ստեղծման օրուանից որդեգրել է մարդու իրաւունքների, ազատութիւնների, ժողովրդավարական արժէքների ու մարդասիրութեան սկզբունքներ, որի լաւագոյն կրողներից մէկը Նախագահ Վ. Վիլսոնը Առաջին Աշխարհամարտի աւարտին ի տես հայութեան մեծ ողբերգութեան, յանուն ճշմարտութեան եւ արդարութեան իրաւական գետնի վրայ ամրագրեց հայ ազգի իրաւունքները։

Մեծապէս ոգեւորուած ենք, որ 94-ամեակի տարելիցից ընդամէնը մի քանի օր առաջ Ձեր ծննդավայր Հաւայի Նահանգի օրէնսդիր մարմինը եւս պաշտօնապէս ճանաչեց Հայոց Ցեղասպանութիւնը եւ դատապարտեց Թուրքիոյ ժխտողական քաղաքականութիւնը, այդ տեսակէտից դառնալով Ամերիկայի Միացեալ Նահանգների 42-րդ նահանգը։

Ձեր կողմից ճշմարտութեան ճանաչումը բխում է ոչ միայն ԱՄՆ ժողովրդի, հայութեան եւ աշխարհի այլ ժողովրդների շահերից, այլեւ յատկապէս թուրք ժողովրդի շահերից։ Դրանով Դուք մեծապէս կը նպաստէք վերջ դնելու այսօր եւ ապագայում նմանատիպ ցեղասպանութիւններին։

Մենք համոզուած ենք, որ Դուք կօգնէք վերականգնելու պատմական ճշմարտութիւնը։

Ճանաչէք Հայոց Ցեղասպանութիւնը եւ համայն հայութեան սերունդները երախտիքով կը յիշեն Ձեզ եւ Ձեր երկիրը։

Մենք հաւատում ենք Ձեզ։

07.Ապրիլ.2009 թ.

Յ.Գ. Այս տեքստի հեղինակն ո՞վ է, չգիտեմ։

Thursday, April 2, 2009

ՍԻՍՆ ՈՒ ՄԱՍԻՍԸ


Սիսն ու Մասիսը մեր տան պատուհանից։
Խոստովանէք, որ հրաշալի տեսարան է։

Wednesday, April 1, 2009

ԿԱՇԱՌԱՏՒՈՒԹԵԱՆ ԴԱՍԸՆԹԱՑ

Երեկ կնոջս մեքենայով խախտում անելու համար տուգանել են։ Սակայն տուգանել են ըստ հայրենական տարբերակի։

Խանութից դուրս գալուց Կոմիտասի պողոտայի վրայ կինս նկատել է, որ մի քանի հոգի հաւաքուած են մեր մեքենայի շուրջ։ Մօտեցել է։

“Քոյրիկ ջան բա ու՞ր ես, մի ժամ քեզ ենք ման գալիս”։ Տեղում կանգնած սակակառքի վարորդներ են եղել ու անցնող մարդիկ։

Պարզուել է, որ ճանապարհային ոստիկանը եկել, քանդել ու տարել է մեր մեքենայի յետեւի համարանիշը։

Սա է զանգել, նա է զանգել, մի քանի րոպէից ճանապարհի միւս կողմում յայտնուել է ոստիկանական մեքենան, որն անթոյլատրելի տեղից շրջադարձ է կատարել անցնելով ճանապարհի միւս կողմն ու կանգնել մեր մեքենայի մօտ։

“Խախտում էք արել։ Ձեր մեքենայի յետեւի անիւները գտնւում են երթուղայինների կանգառի գծի վրայ”։

“Ի՞նչ պիտի անեմ”։

“Տուգանքը քսան հազար դրամ է”։

Շատ է, քիչ է, սա խախտում չէ, սա խախտում է…

“Քոյրիկ ջան կարող էք տեղում վճարել, ծանօթ էք չէ մեր պայմաններին”։

Կինս բացում է պայուսակն ու պարզւում է, որ ունի տաս հազար դրամ` այն էլ տաս հազար դրամանոցի տեսքով։ Դա էլ հանում տալիս է ոստիկանին։

“Շատ չէ՞”։

“Դրէք տեղը ու նստէք ձեր մեքենան”։

Կինս նստում է մեր մեքենան։

“Քոյրիկ ջան բոլորի առաջ փող չեն տալ։ Հիմա գումարը դրէք ձեր պռաւայում (մեքենավարութեան վկայական) ու տուէք”։

Կինս էլ կատարում է ոստիկանի ասածները։

“Սպասէք”։

Սպասում է։ Ոստիկանը մօտենում է իրենց մեքենային։ Քիչ անց վերադարձնում է կնոջս մեքենավարութեան վկայականը ասելով՝ “Սա էլ ձեր զդաչին*”։

Ոստիկանը ոչ միայն կաշառատւութեան անվճար դասընթաց է իրականացնում, այլ լինելով բարեսիրտ վերադարձնում է հինգ հազար դրամ զդաչի։

Լաւ մնացէք։

* Զդաչի։ Վերադարձուող մանր դրամ։