ԱՄՈՒՍՆՈՒԹԻՒՆՆ ՈՒ ԱԶԱՏՈՒԹԻՒՆԸ

Մի քանի օր առաջ չորս հոգու հետ (բարեկամներ ու ծանօթներ) "Մեղեդի" սրճարանում մինչեւ գիշերուայ ժամը 2։00-ը վիճել ենք։ Վիճաբանութեան նիւթը կարելի է այսպէս անուանել՝ ամուսնական կեանքը ինչքանո՞վ է սահմանափակում անհատի ազատութիւնները։

Երկու ամուսնացածներ (35-40 տարեկան) պնդում էին, որ "ամուսնական կեանքը մեծապէս սահմանափակում է մարդու ազատութիւնները եւ մարդ ինչքան կարող է պիտի ուշ ամուսնանայ"։ Նրանք ասում էին, որ թէեւ շատ շատ են սիրում իրենց կանանց, սակայն մեծապէս փոշմանած են շուտ (28-30 տարեկանում) ամուսնանալու համար։

Մի 34 տարեկան չամուսնացած տղայ ասում էր, որ "մարդ ընդհանրապէս չպիտի ամուսնանայ եւ պիտի վայելի կեանքը"։

Մի 26 տարեկան ուսանող տղայ ասում էր, որ "շուտ ամուսնանալն ու ամուսնական կեանքին հաւատարիմ մնալը` իւրայատուկ է Երրորդ Աշխարհի ժողովրդներին ու որոշ չափով նաեւ աղքատներին"։

Դժգոհ ամուսնացածներն ասում էին, որ այն պայմաններում, երբ ամուրիները կարող են զբաղուել ցանկացած բանով, տուն գնալ կամ չգնալ եւ այլն, մենք պարտաւոր ենք ժամանակին տուն գնալ ու հոգ տանել մեր ընտանիքների մասին։

Այդ ընթացքում յիշեցի եւ զրուցակիցներիս պատմեցի մի հարցախոյզի մասին, որ կարդացել էի տարիներ առաջ Իրանում՝ "ԻՒՆԵՍԿՈՅԻ պատգամը" թերթում։ Հարցախոյզը կատարուել էր Ֆրանսիայի երիտասարդների շրջանակում՝ ամուսնական կեանքի մասին, որի արդիւնքում տիրող կարծիքը մօտաւորապէս հետեւեալն էր՝"Պատկերացնու՞մ էք 30 տարի առաւօտեան քնից արթնանալ ու անկողնում տեսնել միեւնոյն մարդու դէմքը։ Դա անհաւատալի է։ Երեւակայել անգամ չեմ կարող։ Դա մարդու իրաւունքների կոպիտ խախտում է"։

Ամուսնացածներին հարցրեցի, թէ "տղաներ այժմ գիշերուայ ժամը 2-00-ն է եւ ենթադրում եմ, որ տուն գնալու համար այնքան էլ յարմար ժամ չէ, ուրեմն ինչու՞ էք ասում, որ ձեր իրաւունքները ոտնահարուած են, որովհետեւ ամուսնացած մարդը ժամանակին պիտի տուն գնայ։ Նաեւ ձեզ ճանաչելով գիտեմ, որ շաբաթուայ ընթացքում այս ձեր ուշ տուն գնալու միակ դէպքը չէ"։ Սակայն ի զուր, որովհետեւ մեղադրուեցի կեանքը չհասկանալու մէջ։

Ինչեւէ։ Նպատակս այն չէ, որ գրեմ այդ օրուայ խօսակցութիւնն ամբողջութեամբ, այլ նկատի ունենալով, որ շատերն են (ամուսնացած կամ ամուրի) այս նիւթի մասին վէճի բռնւում, փորձել արծարծել հարցը։ Ահա իմ տեսակէտը.-

Պարզից էլ պարզ է, որ ամուսնանալով մարդիկ որոշակի սահմանափակումներ են մտցնում իրենց կեանքում, բայց դա կատարում են գիտակցաբար։ Ի վերջոյ ներկայիս շատ քչերն են զոռով ամուսնանում։ Յետոյ կեանքում ամէն ինչ յարաբերական է։ Ի՞նչ է ազատութիւնը։ Որո՞նք են մարդու իրաւունքները։ Ի՞նչ է նշանակում հաճոյք։ Արդեօք բոլոր մարդիկ միեւնոյն բանի՞ց են հաճոյք տանում, թէ ասենք տարբեր բաներից։ Մէկի համար հաճոյքը մի սրճարանում մի բաժակ սուրճ խմելն է, միւսի համար գիրք կարդալը, երրորդի համար հակառակ սեռի հետ լինելը, չորրորդի համար տեսաերիզ դիտելը, հինգերորդի համար ճամբորդելը, վեցերորդի համար չորացրած թիթեռների հաւաքածոյ ունենալը, եօթերորդի համար մի այլ բան ու այսպէս մինչեւ վերջ։ Ի՞նչ է նշանակում վայելել կեանքը եւ կեանքը վայելելու քանի՞ ձեւ կայ։ Եւ ի վերջոյ մարդիկ իրարից տարբեր են իրենց կրթութեան մակարդակով, դաստիարակութեամբ, նիւթական կարողութեամբ, իմացականութեամբ, ճաշակով, աշխարհահայեացքով, յանձնառութեան գիտակցութեամբ եւ այլն եւ այլն եւ չի կարելի ընդհանրացնել երեւոյթները։

Ո՞վ ասաց, որ ամուրիները ազատ են, վայելում են կեանքը, ինչ ուզում են՝ անում են։ Ինչքան ամուրիներ կան, որոնք շատ ու շատ ամուսնացածներից աւելի շատ հոգս ունեն։ Եւ ի վերջոյ ինչու՞ պիտի նախանձել ամուրիներին։ Կամ գուցէ եթէ նրանք անկեղծանան՝ խոստովանեն, որ նախանձում են ամուսնացածներին։

Ցարդ կանանցից հարցրել էք, թէ նրանք ի՞նչ են մտածում ամուսնանալով իրենց ազատութիւնների ոտնահարման մասին։

Լաւ մնացէք։

Յ.Գ. (1) Երբ գիշերուայ ժամը 02։00-02։30-ին սրճարանից դուրս էինք գալիս տուն գնալու համար, մէկ էլ մեր ամուրի ընկերները սրճարանի մի այլ սեղանի շուրջ տեսան իրենց ընկերներին՝ գեղեցիկ սեռի ներկայացուցիչներով շրջապատուած եւ շտապեցին մեզ ցտեսութիւն ասել՝ գնալու վայելելու կեանքը այդ պահից արդէն նոր ընկերների հետ։ Իսկ ես մինչեւ տուն հասնելս շարունակեցի "վայելել" ամուսնացած ընկերներիս տզտզոցները ամուսնական կեանքի "չբարիքների" մասին։

Յ.Գ. (2) Իմ տպաւորութիւնն այն է, որ ամուսնանալով ազատութիւնները ձեռից տալու մասին աւելի շատ խօսում են տղամարդիկ, քան կանայք։ Այդ կապակցութեամբ կարող էք հետաքրքրուել ձեր կանանցից, նշանածներից, ընկերուհիներից ...

Յ.Գ. (3) Այս նիւթը երեկ գիշեր գրեցի։ Հակառակ այն բանի, որ աշխատանքից յետոյ գնացել էի ատամնաբուժի մօտ ու մի քանի ժամ վայելել նրա ձեռքի ողջ հզօրութիւնը ատամներիս վրայ եւ անզգայացման սրսկումների ազդեցութեան տակ էի (թերեւս փիլիսոփայական դեգերումներիս պատճառն էլ հէնց դա էր), բայց գրեցի եւ վերջում երբ սեղմեցի "Տպիր" "Publish" կոճակը , մէկ էլ ամբողջ գրածս՝ թռաւ։