Wednesday, March 4, 2009

ՆՈՒԱԶԱԳՈՅՆԸ՝ ՀՐԱԺԱՐԱԿԱՆ

Հայաստանի տնտեսական այս խառնաշփոթ վիճակը, ինձ՝ չտնտեսագետիս մտքում մի քանի հարց է առաջացանում։

Իշխանաւորները անցեալ շաբաթների ընթացքում դոլարի փոխարժէքը 305 դրամի սահմաններում պահելու համար մեծածաւալ դոլար են սրսկել շուկայ (միայն անցեալ երկուշաբթի, այսինքն երեկ չէ անցեալ օրը 31 միլիոն դոլար)։ Յետոյ տեսնելով, որ այլեւս չեն կարողանում դոլարն այդ փոխարժէքով պահել (երեկ) անցել են “լողացող” քաղաքականութեանը։

Խօսում եմ միայն մէկ օրուայ տարբերութեան մասին։ Իսկ պարզ է, որ մարդիկ օրինակ, մի սովորական ճամբորդութիւն գնալու համար մտածում են, խորհրդակցում են, նախապատրաստւում են, որոշ կանխատեսումներ են անում, յետոյ որոշոււմ են գնալ թէ չգնալ։ Հետեւաբար այնպէս չէ, որ երկրի տնտեսական քաղաքականութեան պատասխանատուները Երեքշաբթի օրը ժողով արեցին ու մէկ էլ որոշեցին փոխել քաղաքականութիւնը։ Պարզ է, որ դրան նախորդել են շատ ու շատ գործօններ, տեղեկութիւններ, գնահատականներ, խորհրդակցութիւններ եւ այլն։

Իշխանաւորները ե՞րբ իմացան, որ այլեւս չեն կարողանում դոլարը պահել իրենց իսկ սահմանած չափով։ Ի՞նչ էր կանխատեսումները։ Այն պահից, երբ իմացան, որ այլեւս չեն կարողանում դոլարը պահել սահմանուած չափով, ինչու՞ չկիրառեցին դոլարի արժեւորման աստիճանական քաղաքականութիւն, որպէսզի ժողովուրդը ժամանակ ունենայ շնչելու ու հարուածը ցնցիչ չլինի։

Եթէ իշխանաւորները մինչեւ վերջին պահն էլ յոյս ունէին, որ կը տիրապետեն վիճակին ու այսպէս եղաւ, ուրեմն նշանակում է նրանք արժանի պատասխանատուներ չեն, որովհետեւ չեն կարողացել ճիշտ կանխատեսումներ անել։ Ուրեմն պիտի հրաժարական տան։ Նուազագոյնն այն պատճառով, որ իրենց ոչ արհեստավարժ մօտեցման պատճառով ժողովրդին մէկ անգամ նորից չկանգնեցնեն անել վիճակի առաջ։

Իսկ եթէ սկզբից էլ իմանում էին, որ չեն կարողանալու վիճակը կայուն պահել ու հետեւաբար արհեստականօրէն միլիոնաւոր դոլարներ սրսկեցին շուկայ ու դա հէնց իրենք գնեցին ու յետոյ միանգամից փոխեցին քաղաքականութիւնը, դա նշանակում է, որ նրանք յանցանք են գործել ժողովրդի նկատմամբ։ Այսինքն յանցաւոր համաձայնութեան են եկել իրար ու օլիգարխների հետ, համաշխարհային տնտեսական ճգնաժամի քողի տակ աստղաբաշխական գումարներ են շահել ու յետոյ միանգամից յայտարարել փոխուած քաղաքականութեան մասին։ Ժողովուրդն էլ քարի տակ։ Այս պարագային նրանք պիտի պատասխանատւութեան կանչուեն։

Իմ կարծիքով վարչապետը, կառավարութեան ամբողջ կազմը եւ երկրի ֆինանսատնտեսական պատասխանատուները ժողովրդին այս խայտառակ վիճակին մատնելու ու նրանում առանց այդ էլ առկայ յուսահատութիւնը խորացնելու պատճառով պիտի հրաժարական տան։

Յ.Գ. Հետաքրքիր էր երեկ երեկոյեան ժամը 9:00-ին "Հայլուր"-ի հիմնական թողարկման լուրերի հերթականութիւնը։ Առաջին լուր՝ Շախմատի միջազգային ֆեդերացիայի նախագահը այցելել է Հայաստան եւ հանդիպում ունեցել Նախագահ Սարգսեանի հետ։Այսինքն ըստ "Հայլուր"-ի սա է երկրի օրուայ ամենակարեւոր ու յիշատակելի լուրը։Այսինքն այն պահին, երբ մարդիկ նստած են հեռուստացոյցի առջեւ ու սպասում են հանրային հեռուստատեսութիւնից, որը պետութեան խօսափողն է, լսել վերլուծութիւն ու գնահատական ստեղծուած իրավիճակի մասին, մարդկանց ասում են, որ Շախմատի միջազգային ֆեդերացիայի նախագահը եկել է Հայաստան ու նրա հետ պայմանաւորուածութիւն է կայացել շախմատի միջազգային մրցոյթ անցկացնել Հայաստանում։ Սա էլ ձեռքբերում, էլ ինչ էք ուզում։ Այլ խօսքով ճգնաժամ-մգնաժամ, դոլար, դրամ, գնաճ՝ սրանք ոչինչ, կարեւորը շախմատն է։

1 comment:

Anonymous said...

The exact same could be said for American authorities. The same jackass who was in charge of Federal Reserve when this meltdown started, is in charge now (Ben Bernanke). The previous jackass who in my opinion is the 'real' cause of all this mess with his 'make credit as cheap as possible' policy - Alan Greenspan - is now earning $100.000 per lecture (that is two hours of work).
The criminals who made the most out of all this meltdown, the bankers, last year gave themselves 18 billion dollar (that is Billion with a B) bonuses (for sinking the stock market %50).

So all I can say is:
The sky is the same color no matter where you go ....