ՉԴԱԴԱՐՈՂ ԱՐՏԱԳԱՂԹ

Ոչ թէ մի տեղ կարդացել եմ կամ մէկից լսել եմ, այլեւ անցնող մէկ-մէկ ու կէս ամսուայ ընթացքում աչքովս տեսել եմ.-

- Երզնկեան փողոցի վրայ տուն են վաճառում։ Տէրն ասաց, որ վաճառում է մեկնելու Իսպանիա։

- Էմին փողոցի վրայ տուն են վաճառում։ Տէրն ասաց, որ վաճառում է մեկնելու Հոլանտիա։

- Համբարձումեան փողոցի վրայ տուն են վաճառում։ Տէրն ասաց, որ վաճաոում է մեկնելու Ֆրանսիա։

- Թաւրիզեան փողոցի վրայ տուն են վաճառում։ Տէրն ասաց, որ վաճառում է մեկնելու ԱՄՆ։

Շարունակե՞մ (Չհաւատողներին պատրաստ եմ տանել մէկ մէկ այդ տները ցոյց տալ ու ծանօթացնել տէրերի հետ)։

Բոլոր վաճառողներն էլ տեղացիներ են։

Մտքովս հազար ու մի բան է անցնում։

Օրինակ՝

- Ինչու՞ անցնող տարիների միանիշ ու երկնիշ ու եռանիշ տնտեսական "աճը" մարդկանց չի պահում իրենց հողում։

- Մարդիկ արտագաղթում են ոչ անպայման աշխատանք ու եկամուտ չունենալուց։ Մարդիկ արտագաղթում են անարդարութիւնից ու անպաշտպանուածութիւնից։

- Աւելի լաւ չի՞ լինի Սփիւռքի նախարարութեան Հայրենադարձութեան վարչութիւնը անուանափոխել ու կոչել Հայրենամնացութեան վարչութիւն։ Այլ խօսքով փոխանակ հայերին Հայաստան բերելու, աշխատել հայերին Հայաստանում պահել։

Շարունակե՞մ։

Պինդ մնացէք։

Յ.Գ. Խորհուրդ կը տամ կարդալ Միացեալ Ազգերի Կազմակերպութեան զարգացման ծրագրի (UNDP) տարեկան զեկոյցը Հայաստանից արտագաղթի վերաբերեալ, որը հրատարակուել է մի քանի օր առաջ՝ Մայիսի 11-ին։

ԽՈՒԶԻՍՏԱՆ

Այսօր ի վերջոյ վերջացրի ամիսներ շարունակ տեւած ուսումնասիրութիւնս Իրանի Խուզիստան նահանգի պատմութեան եւ Խուզիստանի արաբ այն կազմակերպութիւնների ծրագրերի մասին, որոնք նպատակադրել են անջատուել Իրանից եւ հիմնել անկախ պետութիւն կամ ձգտում են Իրանում առաջացնել դաշնային համակարգ։

Ուրախ եմ, որ ուսումնասիրութեանս հիմնական ատաղձը պատրաստ է, բայց դեռ շատ գործ կայ անելու։

Այժմ կարելի է հարիւր գրամ վիսկի խմել ու անցնել Բելուջիստանին։

Լաւ մնացէք։

ՀԱՐԲԱԾ ՎԻՃԱԿ

Երեկ գիշեր հարբել էի։

Ինչի՞ց եւ ինչու՞։ Ասեմ։

Սրանից մէկ տարի առաջ մի գիրք էի գնել, որը չէի կարդացել։

Երեկ գիշեր հերթը հասաւ դրան։ Վերցրի ու ինչ տեսնեմ՝ հիասքանչ ուսումնասիրութիւն։ Ամբողջ երկու ժամ այդ գրքի հետ "խաղացի"։ Եւ հարբեցի։ Ինչքան տեղեկութիւն եւ ինչ խորքային ուսումնասիրութիւն ու վերլուծութիւն։ Մտածում եմ մարդը քանի տարի պիտի կարդայ, որպէսզի կարողանայ այդպիսի գիրք գրել։

Ի՞նչ էր գրքի անունը։ Ասեմ՝ "Ցեղութիւնը եւ ցեղայնութիւնը Իրանում"։

Ինչպէս ասում են՝ հեղինակին հալալ է։

Լաւ մնացէք։

ՕՏԱՐԱԼԵԶՈՒ ԴՊՐՈՑՆԵՐ

"Հայ ժողովուրդը ամենաարագ եւ ամենադիւրին միջոցներով լուսաւորելու համար, հայ երեխայի բովանդակ ընդունակութիւնները լիուլի կերպով զարգացնելու համար, հային իր ինքնուրոյն հանճարով ու ճաշակով լուսաւորելու համար մարդկային ստեղծագործութեան մէջ, հակաւոր է, որ հայ երեխան իր կրթութիւնը, իր ամբողջ կրթութիւնը ստանայ մայրենի լեզուով, մայրենի պայմանների համեմատ, մայրենի հոտով ու համեմով։ Դա է պահանջում թէ առողջ մանկավարժութիւնը, թէ մեր ժողովուրդի գոյութիւնն ու առաջադիմութիւնը"։

Վերոյիշեալ մտքերն իմը չեն, այլեւ Սիմոն Զաւարեանինը։
Նոր էլ չեն, այլեւ գրուել են մի հարիւր տարի առաջ։

Վատ չէր լինի, որ Հայաստանի Հանրապետութեան կառավարութեան այն պաշտօնեաները, ովքեր նախաձեռնել են Հայաստանում հիմնել օտարալեզու դպրոցներ կարդային այն ու մի քիչ խորհէին։

Պինդ մնացէք։

ՊՈԿՈՒԱԾ ՇՂԹԱՆԵՐՈՎ ԿԱՌՈՒՍԵԼ

Անցեալ Կիրակի օրը, Մայիսի 9-ին, ճաշից յետոյ տնից դուրս եկայ տղայիս զբօսայգի տանելու համար։ Որոշեցի գնալ "Յաղթանակ" զբօսայգի։ Հասայ ու տեսայ բազմաթիւ մարդիկ, խցանում փողոցում, մեքենան պահելու համար էլ տեղ չկար։ Որոշեցի գնալ "Օղակաձեւ" զբօսայգի, որն ի դէպ շատ եմ սիրում։

"Օղակաձեւ" զբօսայգում էլ հակառակ "Յաղթանակ" զբօսայգու շատ քիչ մարդ կար։

Լաւ պահեր անցկացրինք ու վերադարձանք տուն։

Եւ ահա լուրերում լսում եմ "Յաղթանակ" զբօսայգում կառուսելի շղթաները պոկուել են։

http://7or.am/hy/news/2010-05-10/13939/


Անցնող երեք օրերի ընթացքում տարբեր տրամաչափի պետական պաշտօնեաներ չեն զլանում հարցազրոյց տալ ու յայտնել, որ մեղքը տուեալ "օբեկտի" տիրոջն է, որ ժամանակին տեխնիկական անվտանգութիւնը չի ապահովել։

Լսում եմ ու զայրանում։ Մտածում եմ ինչքա՞ն կարելի է մարդկանց, ոչ աւել, ոչ պակաս, էշի տեղ դնել։

Եթէ բոլորը մէկ մարդու պէս յայտարարեն, որ դէպք է, պատահել է, ցանկացած երկրում էլ կը պատահի եւ այլն, մարդ աւելի քիչ կը նեղանայ, քան այն, որ "օբեկտի" տէրը մեղքը գցում է համապատասխան մարմինների վրայ, նրանք էլ տիրոջ վրայ։

Այդ պաշտօնեաներից մէկն ու մէկը չի պատասխանում, որ ինչու՞ իրենք ժամանակին իրենց պարտականութիւնը չեն կատարել ու եթէ նոյնիսկ "օբեկտի" տէրը սխալ է թոյլ տուել ժամանակին առաջը չեն բռնել։ Իրենք ինչի՞ համար են աշխատավարձ ստանում։ Չէ որ նրանց աշխատավարձը գոյանում է հէնց այդ երեխաների ծնողների հարկերից։

Տէրը գործարար մարդ է ու ենթադրենք, որ ինչպէս շատ ուրիշ գործարարներ սննդի ոլորտում, շինարարութեան ոլորտում, առողջապահութեան ոլորտում եւ այլն, բարոյականութեան ու խղճի հետ էլ գործ չունի։ Փող է աշխատում։ Ու՞ր մնացին պետական համապատասխան մարմինների գործառոյթները։

Սա էլ մէկ այլ հարցազրոյց՝ http://hetq.am/am/society/karusel-2/

Կիրառուող մեթոդը, մեզ Հայաստանում ապրողներիս համար պարզ է։ Համապատասխան մարմինների ներկայացուցիչները մօտենում են իրենց ոլորտում աշխատող գործարարներին ու եթէ նոյնիսկ թերութիւն էլ չկայ մի թերութիւն գտնում են (էլ ուր մնաց, որ թերութիւն էլ լինի), յետոյ "բազառ" է գնում, յետոյ դէ երկու հայ ենք էլի, յետոյ մի պատառ հաց են միասին ուտում, յետոյ... Վերջում էլ մարդկանց երեխաները կամ կառուսելից են ընկնում, կամ սննդից են թունաւորւում կամ ոչ թէ երկրաշարժից, այլ քամուց փլուող բնակարաններում են ապրում եւ այլն։

Եզրակացութիւն։ Մենք այս երկրում կամ բախտի բերմամբ ենք ապրում կամ էլ պատահմամբ։

Պինդ մնացէք։

ԵՐԵՔ ԲԱՆ... (3)

Ծառ ցանելու մասին։ Հաւանբար այդ արտայայտութիւնը յօրինողը ծառ ցանել ասելով նկատի է ունեցել բնութեան յարատեւումը, կանաչութիւնը, այն, որ մարդը մի լաւ ու դրական բան պիտի անի իր մահուանից առաջ, որպէսզի իր մահուանից յետոյ լաւ յուշ թողած լինի կամ իր կեանքում այս երկրագնդի ու բնութեան համար մի լաւ բան արած լինի։ Եթէ այսպէս է, որոշ չափով հասկանալի է։ Սակայն ինչու՞ այդ ամբողջն անելու համար անպայման պիտի ծառ ցանել։

Անձամբ սիրելով բնութիւնն ու կանաչութիւնը, այն կարծիքին չեմ, որ տղամարդը նա է, ով ծառ է ցանում։ Իսկ եթէ չի՞ ցանում։ Իսկ եթէ ցանում է ու այն մի երկու տարի յետոյ չորանում է։ Կամ եթէ ցանում է ու յետոյ ուրիշներն այն կտրում են։ Իսկ եթէ հազար ու մի այլ լաւ բան է անում, բայց ծառ չի ցանում։

Եւ ի վերջոյ։ Վերոյիշեալ երեք "բաները" ինչու՞ անպայման տղամարդը պիտի անի։ Ի՞սկ կնամարդը։ Առնուազն ես այդպիսի ոչ մի արտայայտութիւն չեմ լսել կնամարդկանց մասին։ Նրանք ի՞նչ պիտի անեն։ Նրանց՝ ծառ ցանելն արգելուա՞ծ է։ Թէ նրանց ծառ ցանել-չցանելը մէկ է։ Կամ եթէ մի կնամարդ իր կեանքում տուն կառուցի վա՞տ բան է արել թէ այդ պահից յետոյ տղամարդ է կոչուելու։ Էլ տղայ ունենալու մասին չեմ խօսում, որովհետեւ դա "տղամարդկային" գործ է...

Եզրակացութիւն։ Իմ կարծիքով "իսկական տղամարդը կեանքում երեք բան պիտի անի" արտայայտութիւնը անհեթեթ է ու տրամաբանութիւնից զուրկ։ Այս գրութիւններն էլ չէին լինի, եթէ հեռուստացոյցով պետական այրերը գոռոզ գոռոզ նման արտայայտութիւններ չանէին։

Հետաքրքիր է իմանալ ինչու՞ այսպիսի արտայայտութիւն չի յօրինւում՝ "իսկական տղամարդն այն է, որ կեանքում ոչ կաշառք է տալիս, ոչ էլ վերցնում է"։

Լաւ մնացէք։

Յ.Գ. Մի քանի տարի առաջ մի սեփական տան մէջ ծառ ցանեցի։ Տարիներ յետոյ հետաքրքրուեցի այդ ծառի ճակատագրի մասին։ Ասացին, չորացաւ։ Յետոյ այդ տունը վաճառեցին։ Յետոյ տան նոր տէրը տունը քանդեց... Հիմա ես ի՞նչ անեմ։ Դա ընդունելի՞ է, թէ՞ պիտի նոր ծառ ցանեմ։

ԵՐԵՔ ԲԱՆ ... (2)

Տղայ ունենալու մասին։ Երեխայ ունենալը միա՞յն տղամարդուց է կախուած, թէ՞ նաեւ բնութիւնից։ Մեզանից իւրաքանչիւրը իր շրջապատում ինչքա՞ն մարդ գիտի, որը բնական պատճառներով չի կարողանում երեխայ ունենալ։ Խօսքը նրանց մասին չէ, ովքեր չեն ամուսնանում կամ ամուսնանում են ու չեն ուզում երեխայ ունենալ։ Խօսքը ուղղակի չբերութեան մասին է, որը կարող է լինել թէ տղամարդուց եւ թէ կնոջից։

Ի՞նչ եզրակացութեան գալ։ Որ տղամարդը, եթէ նոյնիսկ բնական պատճառներով չի կարողանում երեխայ ունենալ, տղամա՞րդ չէ։ Մարդ ուղղակի ապշում է այս տրամաբանութեան առաջ։ Սա առաջին հերթին։

Իսկ երկրորդ հերթին ի՞նչ ասել նրանց մասին, ովքեր աղջիկ են ունենում։ Չէ որ եթէ նրանք աղջիկ չունենան, այն "տղամարդկանց" տղաները տանը կը մնան։

Իսկ ի վերջոյ ինչ ասել այն տղամարդկանց մասին, ովքեր չամուսնացած կամ ամուսնացած, բայց դեռ չհասցրած երեխայ (բայց յատկապէս տղայ) ունենալ, օրինակ, գնում են մարտի դաշտ ու զոհւում հայրենիքի պաշտպանութեան ճանապարհին։ Նրանք ի՞նչ։

Լաւ մնացէք։

ԵՐԵՔ ԲԱՆ... (1)

Ասում են տղամարդը կեանքում երեք բան պիտի անի՝ տուն կառուցի, ծառ ցանի եւ տղայ ունենայ։ Ճիշտն ասած այս արտայայտութիւնը Հայաստանում լսել եմ ոչ միայն սովորական մարդկանցից, այլեւ հեռուստացոյցով պետական այրերից։

Եւ ինքս իմ մէջ մտածել եմ, որտեղի՞ց է եկել այս խօսքը, ո՞վ է հնարել, արդեօք բառացիօրէն նկատի է ունեցել այն ինչ ասել է, թէ այլ բան՝ չգիտեմ, բայց եկեք իմաստը վերցնենք ուղղակի եւ տեսնենք ճիշտ է թէ՞ սխալ։

Տուն կառուցել։ Պատկերացնենք մի երիտասարդ տղայ, որը աւարտել է դպրոցը կամ համալսարանը եւ սկսել է աշխատել մի հաստատութիւնում ամսեկան 80000 դրամ կամ 120000 դրամ կամ 300000 դրամ (կամ ինչքան կուզէք, բայց մեր հասարակութեան չափանիշներին համապատասխան) աշխատավարձով։ Այս աշխատավարձով հազիւ գոյութիւնը պահի։ Եթէ ամուսնանայ ու մի երկու երեխայ էլ ունենայ...

Կարծում եմ պարզ է։ Հարց եմ տալիս։ Այս միտքը արտայայտողը տան գներից գաղափար ունի՞։ Այս տղան իր աշխատավարձից ամսեկան ինչքա՞ն պիտի խնայողութիւն անի, որ կարողանայ տուն կառուցել։ Պարզ էլ չի, որ խօսքը ուղղակի տուն կառուցելու մասին է թէ տուն առնելու։ Որովհետեւ կառուցելը մի բան է, առնելը մի այլ բան։

Յամենայնդէպս մէկը կամ միւսը՝ էութեան մէջ բան չի փոխւում։ Եւ հարց է առաջանում՝ իսկ եթէ տղամարդը իր կեանքում չկարողանայ վերոնշածս պատճառով տուն կառուցել, արդեօք տղամարդ չէ՞։ Թէ՞ ցանկացած ընդունելի ու անընդունելի միջոցների պիտի դիմի տուն կառուցելու համար ապացուցելու իր տղամարդկութիւնը։

Լաւ մնացէք։

ՅՕԴՈՒԱԾԱԳՐՈՒԹԵԱՆ "ՑԵԽ"

Մի ծանօթ տղայ կայ յօդուած գրելու արտադրութիւն ունի (Հայաստանցիների ասածով "ցեխ")։ Օրը երկու երեք յօդուած գրում է։

Նրա ընկերներից մէկին հարցրի, որ այս տղան ինչպէ՞ս է հասցնում այդքան գրել, բա ե՞րբ է ժամանակ անում կարդալ։

Ծիծաղեց ու ասաց` "Նա չի կարդում, գրում է: Եթէ կարդայ, չի գրի"։

Հետաքրքիր պատասխան էր։

Լաւ մնացէք։

ԴԱՍ

Մէջս ահաւոր չափերի ցանկութիւն է առաջացել դաս սովորելու համար։

Չգիտեմ ի՞նչ անել։

Լաւ մնացէք։