Անցեալ Հինգշաբթի օրը “Գաբրիէլ Սունդուկեան”-ի անուան թատրոնում դիտեցի Պերճ Զէյթունցեանի “Ոտքի՜, դատարանն է գալիս” թատերգութիւնը։
Վաղուց ուզում էի այդ թատրոնը տեսնել։ Ինչպէս ասում են, չէր ստացւում։ Ի վերջոյ եղաւ։
Լաւ էր։ Ստորեւ տպաւորութիւններս։
Դահլիճում դատարկ տեղ չկար։ Իսկապէս որ եթէ ասեղ քցէին, գետնին չէր ընկնի։ Լեփ լեցուն դահլիճ, մեծ թուով երիտասարդներ ու պատանիներ, որը բնականաբար ուրախալի երեւոյթ է։ Դրսում տեսայ շրջաններից եկած հանրակառքեր, որ նշանակում է մարզերի դպրոցների աշակերտներին բերել են թատրոն դիտելու, որն իր հերթին դրական երեւոյթ է։
Բովանդակային առումով թատրոնը լաւ էր, մեզ մեր պատմութիւնը յիշեցնող, դաստիարակչական, ազգային, հայրենասիրական, թէեւ անկեղծ լինելու համար պիտի ասեմ, որ ես այլեւս չեմ կարողանում տանել, չեմ համբերում այսպիսի նախադասութիւններ՝ “թուրք զինուորները գրազ էին գալիս, որ այս յղի հայ կնոջ պտուղը տղայ է թէ աղջիկ ու յետոյ սրով պատռում նրա…”։ Կոպիտ բառեր չեմ ուզում գործածել, պարզապէս ասեմ որ երկար տարիներ է ինչ խուսափում եմ նման բովանդակութեամբ տեսաերիզներից, գրքերից, թատրոններից ու եթէ դիտում եմ ու կարդում, պարզապէս ճարահատուած։
Ինչպէս ցանկացած ժամանակ, ցանկացած տեղ, առիթով ու անառիթ, մի տեղ էլ Դաշնակցութեանը հարուածեցին առանց անուն տալու, այն է հայկական ուժերը վեց տարի շարունակ երիտթուրքերի հետ համագործակցեցին…
Ներկայացուեց Թեհլիրեանը, Սեպուհը, այդ տարիների Անդրանիկը, բայց ոչ մի խօսք այն մասին թէ ի վերջոյ այս մարդիկ որ կազմակերպութեան անդամներն են եղել։ Ոչ մի խօսք Դաշնակցութեան մասին։
Բեմից յայտարարեցին որ թատրոնը գրուել է 1988 թուականին։ Մտածում եմ, որ եթէ 1988 թուականին, երբ գրուել է այս թատերգութիւնը երկրի պայմաններից ելնելով Զէյթունցեանի համար հնարաւոր չէր դրան անդրադառնալ, այսօր փոխուել են պայմաններն ու ինքը կարող է մի երկու բառով, մի երկու նախադասութեամբ դա սրբագրել, եթէ ի հարկէ ինքը դրանում համոզուած է։
Սկզբից մինչեւ վերջ դահլիճում մենք ունկնդրեցինք բազմազբաղ մարդկանց բջջային հեռախօսների զանգը։ Մէկ անգամ էլ այդ մասին պաշտօնապէս յայտարարուեց, բայց ձայն բարբառոյ յանապատի։ Թատերգութեան ամէնաթէժ պահին մէկ էլ յետեւից լսում ես զըռռռնգ, զըռռռնգ ու մտքիդ թելը կտրւում է, 1921 թուականից տեղափոխւում ես գերզարգացած 2008 թուական։
Հակառակ այն բանի, որ դերասանների մի մասը վաստակաւոր արտիստի կոչում ունէին ու դերասանների զգալի մասը արհեստավարժներ էին, իմ (ու ոչ միայն իմ) կարծիքով խաղարկութիւնը թոյլ էր, ամէն ինչ մի տեսակ արհեստական էր։
Թատրոնի աւարտին բեմ բարձրացաւ Մշակոյթի փոխնախարարը։ Բեմ հրաւիրեցին դահլիճում ներկայ Պերճ Զէյթունցեանին։ Փոխնախարարը գնահատագրեր յանձնեց դերասաններից մի քանիսին։ Մեր բախտից էր, որ մենք այդ օրն էինք թատրոն գնացել ուստի եւ այդ արարողութեան ներկայ գտնուեցինք։
Թատրոն գնացէք։
No comments:
Post a Comment