"ՄՏՈՐՈՒՄՆԵՐ ՄԱՅՐԵՆԻԻ ՄԱՍԻՆ" (2)

“Լեզուի պետական տեսութիւնը” Երեւանի փողոցներում ցուցանակներ է փակցնում հետեւեալ բովանդակութեամբ` “Հայաստանի Հանրապետութեան պետական լեզուն հայերէնն է”։ Սա նշանակում է, որ “Լեզուի պետական տեսչութիւնը” վտանգ է զգում հայերէնի պահպանման ուղղութեամբ եւ իրեն պարտաւոր զգում բնակիչներին յիշեցնել թէ որն է նրանց լեզուն։ Յիշեցնենք, որ ՀՀ Սահմանադրութեան 12-րդ յօդուածի “Լեզուի մասին” օրէնքի համաձայն՝ “ՀՀ պետական լեզուն հայերէնն է, որը սպասարկում է կեանքի բոլոր ոլորտները”։

Երեւանի փողոցներում ամենաանուշադիր անցորդն անգամ կը նկատի, որ խանութների, սրճարանների, ճաշարանների ու հազար ու մի մասնաւոր տնտեսութեան անունը հայերէն չէ։ Երբեմն մարդ շփոթւում է` սա Երեւանն է թէ Լոնդոնը, Չիկագօն կամ էլ մէկ այլ քաղաք՝ “Դայմոնդ”, “Մառկօ Պոլօ”, “Տեռանովա”, “ԱրտԲրիդջ”, “Գոլդըն Ստար”, “Մանհեթէն”, “Ստուդիո 26”, “Ստար”, “Մուլտի Գրուպ”, “Ստար Սիթի”, “Միւզիկ Լենդ”, “Դիսկ Լենդ”, ”Դիսկ Վորլդ”, “Դիսկ Պլանետ” …այս շարքն անվերջանալի է։

Սա նորաձեւոթիւ՞ն է։ Բարձր մակարդակի կամ ինչպէս այսօրուայ Հայաստանում շատ են սիրում ասել ու կրկնել՝ էլիտարութեան նշա՞ն։ Թէ բարդոյթի հետեւա՞նք։

Արդեօք Լոնդոնի, Փարիզի, Լոս Անջելեսի կամ արտասահմանեան որեւէ այլ քաղաքի փողոցներում այդ անուններն օգտագործող հայերը հանդիպե՞լ են (կամ կը հանդիպեն) Երեւեանեան մասշտաբով օգտագործուած հայերէն անունների։ Թէ կը տեսնեն մի ճաշարան “Արարատ” անունով կամ մի ոսկերչանոց “Յակոբեան” անունով, այն էլ նրա համար, որ այդ ճաշարանի կամ ոսկերչանոցի տէրը հայ է ու օտարութեան ամենակուլ մթնոլորտում դրանով իսկ կենաց ու մահու պայքար է մղում ձուլման դէմ։

Իսկ ո՞րն է այս անմեղ թուացող անունների ազդեցութիւնը երեխաների գիտակցութեան ու ենթագիտակցութեան վրայ։

Հեռուստացոյցով դիտում էի հարցազրոյց “Լեզուի պետական տեսչութեան” պատասխանատուներից մէկի հետ։ Ըստ նրա ասութեան՝ Հայաստանի Հանրապետութիւնում աշխատող խոշոր ընկերութիւններից մէկն իր գովազդներում արդէն քանիերորդ տարին է ինչ լեզուական, հետեւաբար եւ իրաւական մեծ սխալ է թոյլ տալիս եւ տուգանւում տեսչութեան կողմից։ Հետաքրքիրն այն է, որ այդ ընկերութեան պաշտօնեաները տարեսկզբին իրենք իրենց ոտով գնում են “Լեզուի պետական տեսչութիւն” եւ ինքնակամ վճարում տուեալ տարուայ իրենց տուգանքը։

Սա նշանակում է, որ ընկերութեան ղեկավարները մեղմ ասած, թքած ունեն հայերէնի վրայ ու ամէն ինչ չափում են փողով։ Սխալն արա, խաղայ մի ազգի ինքնութեան հետ ու վճարիր, սա է տրամաբանութիւնը։

Սա նշանակում է, որ Հայաստանի Հանրապետութիւնում այն պետական մարմինը, որը կոչուած է զբաղուելու հայերէնի անաղարտ պահպանմամբ, շուկայական սանձարձակ մթնոլորտում, անզօր է դա կատարել։ Օրէնքը նրան չի պաշտպանում, օրէնքն անկատար է, հակառակ պարագային ի զօրու կը լինէր մէկ անգամ տուգանել, միաժամանակ զգուշացնելով, որ կրկնուելու պարագային տուգանքն աւելի ուժեղ է լինելու, ընդհուպ մինչեւ ընկերութեան փակումը։

Սա նշանակում է նաեւ, որ Ազգային Ժողովից սկսած մինչեւ այլ ու այլ պետական օղակներ, հետաքրքրուած չեն այս նիւթով։