Մօտ մէկ տարի առաջ որոշեցի բնակարան գնել Երեւանում։ Ի՞նչ գնեմ, ի՞նչ չգնեմ՝ նորակառոյց բնակարան, հնակառոյց բնակարան, սեփական տուն։ Սկսեցի ուսումնասիրել շուկան։
Հնակառոյց բնակարաններին մօտ չգնացի։ Գնով շատ չէին զիջում նորակառոյցներին։ Յետոյ այդ շէնքերից շատերը իրենց կեանքն ադրէն արել են։ Լաւ շէնքեր կան, ինչպէս օրինակ Ստալինեան կոչուած որոշ շէնքեր, բայց մտածեցի կենտրոնանամ նորի վրայ, ի վերջոյ ամէն մի նոր բանի մէջ, նոր շունչ կայ։ Նաեւ երկար տարիներ ապրելով հնակառոյց բնակարաններում լաւապէս գիտէի դրանց խնդիրները՝ մի օր վերեւի հարեւանն է քեզ ջրում, մի օր դու ես ցածի հարեւանին ջրում, շէնքի մուտքն է կեղտոտ, աստիճանավանդակներում էլեկտրահոսանքի լարերն են իրար վրայ կուտակուած, որը եւ տգեղ է եւ վտանգաւոր եւ ...
Ուսումնասիրեցի նորակառոյց բնակարանները եւ եկայ հետեւեալ եզրակացութեան՝ գները աստղաբաշխան, որակը հարցական, խնդիրներն էլ անմահական։
Հայաստանում անշարժ գոյքի գների կապակցութեամբ ընդհանուր առմամբ ասեմ այնքանը, որ կարծես ոչ ճգնաժամ է եղել, ոչ պահանջարկն է պակսել, ոչ երկրի տնտեսութիւնն է վատ վիճակում։ Այն որ գները իջել են ճգնաժամ կոչեցեալից առաջուանից՝ յստակ է, բայց այն որ գները չեն իջել այնքան ինչքան այլ երկրներում (օրինակ Իրանում կամ ԱՄՆ-ում) եւ նաեւ չեն իջել համապատասխան Հայաստանի իրականութեան՝ դա էլ հաստատ է։
Հետաքրքիրն այն է, որ նշածս երկու երկրների համեմատ Հայաստանում գները տրամաբանօրէն էլ աւելի պիտի իջնէին, որովհետեւ Երեւանում միանգամից մի քանի տարում մեծաքանակ բնակարաններ կառուցեցին, որի պահանջարկը չկար, տնտեսութիւնը շատ վատ վիճակում է, առկայ է արտագաղթ, որի հետեւանքով շատ շատերը վաճառող են, բազմաթիւ մարդիկ իրենց բնակարանը կամ տունը վարկի դիմաց գրաւ են դրել ու չեն կարողացել վարկը փակել եւ նրանց բնակարաններն էլ դրամատների միջոցով է վաճառքի հանուած։ Սակայն գները ըստ իս այդպէս էլ չհասան իրականին եւ արհեստականօրէն բարձր մնացին։
Նորակառոյց բնակարանների որակը շէնքից շէնք տարբեր է։ Յամենայնդէպս այն ինչ Հայաստանում կոչւում է "էլիտար" այդ բառի բուն իմաստից մղոններ հեռու է։ Բոլոր շէնքերը չեն, որոնց կառուցման ժամանակ յարգուել են անհրաժեշտ չափանիշները։
Իսկ խնդիրներից են օրինակ այն, որ որպէս շէնքի պահպանման ծախս ամսեկան պիտի վճարումներ կատարել, որը տատանւում է 5000 դրամից մինչեւ 48000 դրամ (այնքան ինչքան ես գիտեմ)։ Միջինը վերցնենք 20000 դրամ։ Ամիսը 20000 դրամ պիտի մուծել որոշակի սպասարկման համար, որից զերծ են հին շէնքերը։ Այս գումարը ինքը մի տեսակ վարձով ապրելու նման է։ Դու ունէս սեփական բնակարան, բայց ամիսը 20000 դրամ պիտի վճարես։ Այսինքն այլ խօսքով վարձով ես ապրում։
Իսկ սա չէ հիմնական խնդիրը։ Որովհետեւ եթէ այդ գումարի վճարումը մի կերպ բացատրում է մատուցուող սպասարկման դիմաց, ապա գլխաւոր խնդիրն առաջանում է այնտեղից, որ այդ գումարը բոլորը չեն տալիս։
Օրինակ իմ սփիւռքահայ ընկերներից մէկը բնակարան ունի մի նորակառոյց շէնքում։ Շէնքը ունէր պահակութիւն։ Պահակներին ազատեցին աշխատանքից։ Շէնքում ապրող Հայաստանահայերը ասում են` մենք այստեղ ապրում ենք ու պահակի կարիք չունենք։ Սփիւռքահայերն էլ ասում են` մենք այստեղ չենք ապրում ու պահակի կարիք ունենք, որ մեր բացակայութեան ժամանակ հսկի բնակարաններին, որպէսզի գողը չտանի, պատահար չառաջանայ եւ այլն։
Մէկ այլ շէնքում վերելակի սպասարկման գումար չեն տալիս առաջինից չորրորդ յարկերի բնակիչները։ Մնացած բնակիչներն ասում են, որ վերելակը շէնքինն է, իսկ շէնքը բոլորինն է եւ սպասարկման վարձ պիտի վճարեն բոլորը եւ ... կարճ ասած շէնքի շահագործումից մի քիչ անցած-չանցած "էլիտար" շէնքում սկսում է վէճ ու վիճաբանութիւն "էլիտար" մարդկանց միջեւ։
Ես շեղուեցի իմ նիւթից։
Յեամենայնդէպս նշեմ, որ վերոշարադրուածն իմ անձնական կարծիքն է եւ այդ ամբողջով հանդերձ եթէ ես պարտաւորուեմ բնակարան գնել առաջին հերթին կը նախըտրեմ նորակառոյց շէնքում եւ երկրորդ հերթին հնակառոյց լաւ շէնքերում։ Այս ձեւակերպումը թող պարզից էլ պարզ չթուայ։ Ինչու՞։ Որովհետեւ ես սփիւռքահայ մարդ եմ ճանաչում, որը բացառում է նորակառոյց շէնքում բնակարան գնելն ու ապրելը։ Ըստ նրա կարծիքի հին շէնքերը անհամեմատելիօրէն աւելի լաւն են, քան նորերը, որոնք կառուցուել են զուտ շահադիտական նպատակով եւ ...
Վերադառնանք մեր նիւթին։
Լաւ մնացէք։
No comments:
Post a Comment